تأثيرگذاري انديشههاي اسطورهاي در شكلبندي اذهان بشر، عمري به درازاي حيات جمعي انسان بر روي زمين دارد. اسطوره به لحاظ داشتن نيمنگاهي به طبيعت و نگاهي ديگر به فراطبيعت، فزايندهترين نقش را در زندگي انسان داشته است. مطالعه كنش‌هاي شهروندان جهاني معاصر، باورمندي بشر آخرالزمان را در اوج مدنيت مدرنيته به نوعي از انديشه‌هاي اسطوره‌اي نشان مي‌دهد. مسيحيت صهيونيستي،...

مقاله حاضر با توجه به جايگاه ويژه ارزش‌ها و به خصوص ارزش‌هاي الهي در تعليم و تربيت، بر اين فرض استوار است كه با استفاده از اندوخته‌هاي غني اسلامي، مي‌توان ارزش‌هاي مهدوي را طبقه‌بندي و فهرست‌ نمود و راه‌كارهاي مناسب جهت رشد و توسعه آنها در زندگي فردي و اجتماعي تدارك ديد. در همين زمينه، سه مطلب پي‌گيري خواهد شد: نخست بررسي كليات مربوط به ارزش‌ها، هم،...

كتاب‌هاي فتن و ملاحم از جمله منابع مهم درباره مهدویت به شمار مي‌روند. كتاب الملاحم نوشتۀ احمد بن منادی از محدثان اهل‌سنت، از آن شمار كتاب‌هاست. این مقاله به بررسی و نقد این کتاب مي‌پردازد که در قرن سوم تألیف شده است. از آن‌جا که از منابع مهم ابن‌منادی در اين كتاب، کتابی با عنوان ملحمه دانیال بوده، آن كتاب نيز معرفی و نقد مي‌شود. ملحمه دانیال را از ...

مدخل محمد قائم (ع) علی‌رغم برخورداری از امتیازات و نقاط مثبتی که در جای خود قابل تقدیر است از جهات متعددی نیز نیازمند اصلاح و تکمیل است. نقدهای وارد بر این مدخل را می‌توان به سه بخش کلی، جزئی و شکلی تقسیم کرد. نقدهای یاد شده به ترتیب و اختصار بدین قرارند.الف: نقدهای کلی:1. یکی از اساسی‌ترین نقدهایی که بر این مقاله وارد است پرداختن بیش ...

مقدمهفرهنگ وحیانی اسلام و از جمله اندیشه مهدویت هموراه در حوزه‌های انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی و... نقش اساسی داشته است و می‌تواند به پرسش‌های مردم هر عصری در این عرصه‌ها پاسخ دهد.یکی از مسائل اساسی در عصر حاضر طرح پرسش‌هایی انسان‌شناسانه است که براساس آن، نحله‌ها و مکتب‌های فکری بسیاری تحقق یافته؛ از ...

انسان از بدو آفرينش، در پي آن بوده كه از سرانجام جهان هستی و آينده و سرنوشت خويش آگاه گردد. پيامبران الهي نيز برخی از حوادث آینده را از پيش مي‌گفته‌اند، اما علم به آینده و سرانجام جهان را مختص ذات الهی می‌شمرده‌اند. اين کنجکاوی، عده‌ای را به استفاده از روش‌های انحرافی و غیرعلمی ‌کشانیده است. هزاره‌گرایی و امور پيوسته به این اندیشه، از جمله راه‌هایی ...

در این نوشتار به بررسی و مقایسه یکی از مهم‌ترین اندیشه‌های مغرب زمین (مدرنیته) و اندیشه مهدویت پرداخته می‌شود. ازاین‌روی، پس از تبیین مفاهیم مدرنیته و اندیشه مهدویت، به دلیل گستردگی مباحث این دو، برخی از مؤلفه‌های اساسی مدرنیته همانند سنت‌ستیزی، لیبرالیسم و خردگرایی را با آموزه‌های اندیشه مهدویت مقایسه می‌نماییم. نکته جالب توجه آن است که مدرنیته و ...

مقدمهانحراف و ناهنجاري، سابقه ديرينه‌اي در زندگي بشر دارد. در قرآن و آيات خلقت آدم آمده است که فرشتگان، آفرينش موجود زميني را مايه خون‌ريزي و فساد در زمين مي‌دانستند، به گونه‌اي كه پس از هبوط حضرت آدم ابوالبشر به زمين، تاكنون شاهد انواع جنايت، فساد، تباهي و انحراف هستيم. از سوي ديگر، پروردگار حكيم هنگام خلقت بشر، خوب و بد را به ...

دو دسته حديث به ظاهر متفاوت، در مورد مسئله توبه در عصر ظهور، وجود دارد. پاره‌اي از احاديث، دوران غيبت را عصر فرصت‌ها و ظهور را زمان پايان يافتن فرصت‌ها معرفي کرده‌اند که با آمدنش مجال توبه و بازگشت از گم‌راهان ستانده مي‌شود. اما تعداد ديگري از احاديث، عصر ظهور را دوران رشد و تربيت و زمان جبران ضعف‌هاي بشر می‌دانند. از اين‌رو، در آن زمان باب توبه هم‌چنان ...

قیام یمانی که در روایات متعددی از منابع دست اول حدیثی شیعه و اهل‌سنت ذکر شده است، از نشانه‌های مهم ظهور امام مهدی(عجّل الله تعالی فرجه الشریف) به شمار می‌رود. ظهور مدعیان یمانیت در تاریخ و مقبول افتادن دعوای آنان در نزد بسیاری از مسلمانان، اصالت این حادثه را می‌نمایاند. با وجود این‌که تعدادی از احادیث، قیام یمانی را از زمره علائم مهم ظهور برشمرده‌اند،...

موضوع این مقاله ادعاهای قادیانی است؛ از اين رو، نخست زمان ظهور ادعاهای قادیانی مطرح می‌شود. او نخستين بار در سال 1880 و یا 1883 ميلادي و آخرین بار در سال 1904 ميلادي ادعا كرد و در این زمان‌ها انواع ادعاها (مجدد بودن، مهدی موعود بودن، مسیح موعود بودن، نبی مرسل بودن و کرشن) را مطرح كرده است. در اين ادعاها تناقض‌گویی‌هاي قادیانی رخ مي‌نمايد. قادیانی ...

محمّدبن علي سنوسي در سال 1971 ميلادي در نزديكي مستغانم (الجزاير) متولد شد. خاندان سنوسي، نسب خويش را به علي‌بن ابي‌طالب(علیه السلام) مي‌رساند. نياكان آنها به نام ادريس حسني،‌ زماني حاكم مغرب بودند. محمدبن علي معروف به سنوس كبير،‌ مدتي در وطن خويش و سپس در فاس به تحصيل پرداخت. وي در اين زمان تحت تأثير درويشان يا صوفيان مراكش به ويژه، طريقة تيجانيّه ...

سنت و قانون در حیطه علوم انسانی، از آن روی با هم متفاوت‌اند که سنت، بر اثر تکرار و با کثرت مشاهده از دیگر رفتارها جدا می‌شود و به شکل ضابطه و الگو درمی‌آید، اما قانون ضابطه و الگویی است که ابتدا وضع می‌شود و سپس تکرار و عملی می‌گردد. به گفته دیگر، سنت برآمده از رفتار انسان و موقعیت مکانی و زمانی است و احتمال دارد با تغییر رفتار دگرگون شود، یا از بین ...

اهتمام به فکر ورزی واندیشه وری یکی از مهم ترین شاخصه های دین مقدس اسلام است در قران کتاب اسمانی مسلمانان ده ها ایه وجود دارد که ادمی را به تفکر واندیشیدن فراخوانده است توصیه به اندیشیدن در کنار سفارش به شنیدن دیدگاه های مختلف وانتخاب بهترین آن ها – فبشر عباد الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه – زیباترین وعالی ترین نمود اهتمام دین اسلام ...

در طى دهه‌هاى گذشته، نظرية مسيحيت صهيونيستى تكامل يافته و اينك، به انديشة مسلط، بر سياست و حكومت امریکا و اسرائيل تبدیل شده است. در اين نظريه، مؤلفه‌هاى هفت‌گانه‌اى وجود دارد كه مهاجرت يهوديان و تأسيس دولتی يهودى در ارض موعود، اولين و مهم‌ترين سازة آن به شمار مى‌رود. از اساسى‌ترين آرمان‌هاى انقلاب اسلامى نیز كه از سال 1322 شمسی و در پی نشر کتاب كشف ...

این نوشتار، در پی گذری اجمالی بر تاریخچه سرداب مقدس، نظرات علمای عامه را برمی‌رسد و آن‌گاه دیدگاه علمای شیعه را تبیین می‌کند. از این طریق، به غيرواقعي بودن روایت داستان سرداب مي‌پردازد که بزرگان عامه آن را نقل می‌کنند. سپس در ضمن مباحث مطرح شده درباره سرداب مقدس، به عدم اتحاد بزرگان عامه دراین‌باره اشاره می‌شود. اختلاف نظر آنان در طرح مباحث سرداب ...

بررسی تاریخی گزارش شیخ صدوق در مورد نرگس خاتونیکی از مادران نمونه تاریخ، مادر بزرگوار حضرت مهدی(عجّل الله تعالی فرجه الشریف) است که سؤال‌های متعددی در مورد نام، اصل و نسب آن حضرت نقل شده و در پاره‌ای از موارد تاریخ زندگی ایشان دچار تحریف و افسانه‌ گشته است. ما در این نوشتار سعی کردیم اقوال مختلف در مورد نام و نسب مادر حضرت مهدی(عجّل ...

درباره ظهور، سه نظریه طرح شده است: 1. انفجاری بودن ظهور؛ 2. تکامل تدریجی و طبیعی ظهور؛ 3. اختیاری بودن ظهور. شهید صدر نظریه اخیر را طرح کرده و به آن پرداخته است. فلسفه تاریخ به قانون‌مندی تاریخ می‌پردازد و قوانین حاکم بر تاریخ را کشف می‌کند. شهید صدر معتقد است قوانین حاکم بر تاریخ، به اراده و اختیار انسان مشروط است. انسان از ره‌گذر این قوانین،...

در دوران حكومت جهاني حضرت مهدي(عج) دگرگوني هاي فراواني رخ مي دهد كه در واقع يك انقلاب همه جانبه در قلمروحكومت حضرت به وقوع مي پيوندد. از جمله دگرگوني هاي كه در زمان ظهور حضرت اتفاق مي افتد دگرگوني اجتماعي است كه در عرصه روابط اجتماعي، تحول فرهنگي، امنيت اجتماعي، دگرگوني اقتصادي، دگرگوني نهاد آموزشي و پرورشی و تغيير در رفتار اجتماعي مردم و... تبلور ...

1. پلورالیسم دینی معتقد است که همه ادیان الهی و بشری، در کنار هم می‌توانند صادق و نجات بخش باشند. «جان هیک» این عقیده را در تقابل با انحصارگرایی و شمول‌گرایی جهان مسیحیت تدوین و ارائه کرده است. 2. تفکیک «بود» از «نمود»، فروکاستن دین به تجربه دینی و تفکیک گوهر از صدف دین، از مبانی پلورالیسم به شمار می‌آید. 3. نظریة پلورالیسم با مبانی کلامی اسلام، ...